Lokalizacja - sprawdź, czy lokal znajduje się wystarczająco blisko trasy wycieczki, by optymalnie wykorzystać czas w Sandomierzu.

Udogodnienia - jeśli na obiad chcecie dojechać autokarem, upewnij się, czy w pobliżu jest odpowiedni parking. Jeśli w grupie są osoby z niepełnosprawnościami lub starsze, to warto zarezerwować obiad w sali na parterze dostępnej bez konieczności pokonywania schodów.

Menu - zbierz informacje od członków grupy na temat preferencji dotyczących posiłków (np. alergie pokarmowe, dania bezmięsne). Pamiętaj również o dostosowaniu menu do wieku uczestników. Większość restauracji bez problemu zapewni, poza standardowymi zestawami, zarówno dania wegetariańskie, jak i menu dziecięce.

Cena - przy kalkulacji budżetu poproś o koszt posiłku za osobę (zazwyczaj od 15 do 50 zł). Ale dopytaj również o ewentualne dodatkowe koszty - np. opłata za serwis kelnerski wynosi zwykle 10 proc. od całej wartości zamówienia. Część lokali oferuje bezpłatną degustację dań dla przewodników i bonusy dla organizatorów wycieczek.

W Sandomierzu działa ponad 200 restauracji, więc wybór jest bardzo duży. Wiele lokali nastawionych na obsługę grup zorganizowanych oferuje specjalne pakiety obiadowe w przystępnych cenach. Dlatego decyzja w jakim lokalu zamówić obiad dla wycieczki klasowej lub grupy firmowej zależy zazwyczaj od planu zwiedzania danego dnia.

Rynek

Sandomierz to z pewnością jedno z najbardziej urokliwych polskich miasteczek. Swoim renesansowym klimatem nie ustępuje miejscowościom włoskim czy francuskim. Nic więc dziwnego, że to właśnie ta miejscowość pełni odpowiednik włoskiego Gubbio z oryginalnej wersji Ojca Mateusza, czyli Don Matteo. Naszą podróż po Sandomierzu rozpoczynamy na rynku starego miasta. Pochylony plac zachwyca kolorowymi kamieniczkami z czerwoną dachówką, jednak budynkiem który przykuwa szczególną uwagę przyjezdnych jest ratusz. Ceglany budynek z wysokimi attykami pierwotnie powstał już w XIV wieku, a na przestrzeni dziejów przechodził liczne przebudowy. Dzisiaj w budynku ratusza mieszczą się takie instytucje jak Muzeum Okręgowe z Szachami Sandomierskimi wydobytymi podczas prac archeologicznych w 1962 roku, których pochodzenie datuje się na XII wiek. Ponadto w gotycko-renesansowej budowli znajdziemy Urząd Stanu Cywilnego, a w podziemiu bar.

Rynek jest miejscem o najszerszej ofercie kulinarnej w całym mieście. Oprócz bardzo dobrych restauracji serwujących głównie kuchnię polską, znajdziemy tutaj także klimatyczne lodziarnie i kawiarnie, gdzie pijąc dobrą kawę możemy obserwować życie spokojnego miasteczka. Należy jednak pamiętać, że ceny zarówno na sandomierskim rynku jak również całej starówce są zdecydowanie wyższe niż w innych częściach miasta.

Podziemna Trasa Turystyczna

Zejdźmy na chwilę w podziemia rynku. Za panowania Kazimierza Wielkiego tutejsi kupcy otrzymali przywilej, który nie był powszechny w ówczesnej Rzeczypospolitej, czyli możliwość składowania soli. Kupcy postanowili towar zabezpieczyć i stąd powstały podziemne piwnice mieszczące się pod sandomierską starówką. Z czasem o istnieniu piwnic zapomniano, przypomniały one o sobie dopiero w latach 60. XX wieku, gdy w mieście doszło do licznych zapadlisk i katastrof budowlanych. Straty spowodowane przez grząskie grunty lessowe, na który leży miasto zostały dokładnie przebadane przez ekspertów Akademii Górniczo-Hutniczej, którzy stwierdzili istnienie zespołu podziemnych korytarzy. Po kilkuletnich pracach górników kompleks Podziemnej Trasy Turystycznej został otwarty dla zwiedzających. Trasa liczy aż 470 metrów długości, a jej przebieg stanowią 34 połączone ze sobą komnaty.

Starówka

Po dokładnym obejrzeniu rynku z poziomu nadziemnego i podziemnego możemy spokojnie przejść do dalszych części starego miasta. Rzędy kamienic ciągnące się wzdłuż ulic odchodzących od głównego placu miasta mają wartość historyczną, pamiętają najważniejsze wydarzenia w historii miasta, oraz były miejscem zamieszkania wybitnych jednostek jak np.: Mikołaja Gomółki, polskiego kompozytora renesansowego. Do ważnych budowli, które należy koniecznie zwiedzić na starym mieście należą dwie świątynie - Kościół Świętego Ducha oraz Synagoga. Obie świątynie mają za sobą ciężką historię, były świadkami ataków nieprzyjaciela oraz licznych pożarów, co nie zmienia faktu, że po dziś dzień są one ozdobami starówki. Tuż obok kościoła znajduje się Brama Opatowska, jedyna z czterech zachowanych bram prowadzących do miasta, powstała w drugiej połowie XIV wieku. Na szczycie bramy znajduje się taras widokowy, z którego widać piękną panoramę całego Sandomierza.

Starówka w Sandomierzu zaskakuje swoją spójnością, miasto wygląda schludnie, brak tutaj reklam i banerów znanych z innych polskich miejscowości. Również restauracje czy lodziarnie uchodzą za estetyczne i zadbane. Szczególnie w miesiącach letnich na ulicach nie brakuje straganów, gdzie sprzedawane są krówki sandomierskie oraz lokalny cydr. Restauracje w Sandomierzu słynną z serwowania kuchni polskiej, a ich klimat i wygląd wcale nie odbiega od tych, które możemy zobaczyć na południu Europy. Sandomierz potrafi zaczarować przyjezdnych, w tym mieście aż chce się jeść!

Zamek

Wpływ Kazimierza Wielkiego na mały Rzym, bo tak nazywany jest Sandomierz z powodu usytuowania na siedmiu wzgórzach niczym stolica Włoch, nie został odzwierciedlony tylko w podziemnych piwnicach znajdujących się pod rynkiem. Król nakazał również ok. 1350 budowę murowanego zamku, który miał stanowić punkt oporu w razie ataku na Rzeczpospolitą. Zamek nie pozostał jednak długo w swojej pierwotnej, gotyckiej formie. Już w 1525 roku ruszyła przebudowa, która zmieniła twierdzę w piękny renesansowy pałac, następnie za jego upiększanie odpowiadał sam włoski rzeźbiarz Santi Gucci. Zamek przez kolejne stulecia przechodził przez ciężkie chwile, podczas których został nawet wysadzony w 1656 roku. Pałac został później odbudowany, mieściło się w nim więzienie, a aktualnie służy za Muzeum Okręgowe.

Wąwóz Królowej Jadwigi

A może czas na chwilową ucieczkę od ciasnych, zabytkowych uliczek i pora spędzić kilka chwil w bliskim kontakcie z naturą? Wąwóz lessowy znajduje się zaledwie kilka minut drogi od zamku, a swoim wyglądem robi wrażenie, które na długo pozostaje w pamięci. To właśnie tutaj możemy przyjrzeć się glebą, na jakich leży Sandomierz i zrozumieć czemu w mieście tak często dochodzi do różnych osunięć gruntów. Wąwóz ma około 500 metrów długości, szczególny urok wzbudza w miesiącach jesiennych, a legenda głosi, że sama Królowa Jadwiga spacerując kiedyś po wąwozie zgubiła swój pantofelek.

Śladami Ojca Mateusza

Jeżeli jesteście fanami serialu o słynnym księdzu, który na co dzień zajmuje się rozwiązywaniem zagadek kryminalnych Sandomierza, to mamy coś dla Was. Na rynku starego miasta znajduje się Muzeum, Sala Gabinet Figur Woskowych Ojca Mateusza w Sandomierzu, gdzie możecie zobaczyć figury woskowe głównych bohaterów serialu, oraz zwiedzić wnętrza odwzorowujące miejsca gdzie zazwyczaj rozgrywa się jego akcja. Wszystkie pomieszczenia i postacie wyglądają bardzo realistycznie, w dodatku przy wejściu do muzeum możemy kupić gadżety związane z Ojcem Mateuszem, takie jak kubek, worek czy nawet gra planszowa.

Po wybraniu idealnej lokalizacji, kolejnym krokiem jest określenie budżetu na posiłki. Sandomierz oferuje całkiem szeroki wybór lokali gastronomicznych, dlatego odpowiednią restaurację, znajdzie zarówno duża wycieczka szkolna, jak i mniejsza grupa firmowa.

Śniadanie

Często w formie szwedzkiego stołu, co z pewnością przypadnie do gustu lubiącym duże porcje i przystępne ceny. Decydując się na bufet można liczyć na naprawdę niskie ceny - od 15 do 25 zł za osobę.

Obiad (obiadokolacja)

Ile należy zapłacić za obiad dla grupy w Sandomierzu? W zależności od menu cena za zestaw wynosi od 15 do 50 zł za osobę. Droższe zestawy, oprócz zupy i drugiego dania, obejmują także deser i napoje. Obiadokolacje serwowane są w różnej formie. Uczestnicy mogą wybrać gorące danie lub bufet.

Część restauracji przygotowuje również zestawy przekąsek na wynos w cenie kilkunastu złotych. Zwykle obejmują one owoce, kanapki, słodycze i napoje.

Na co zwrócić uwagę przy kalkulacji kosztów?

Ostateczne ceny posiłków często uzależnione są od liczby osób w grupie (im więcej osób, tym niższe ceny za osobę). Co ważne, niektóre restauracje przygotowują bezpłatną degustację dań dla przewodników. A niektóre lokale mają też specjalne bonusy dla organizatorów wycieczek.

Restauracje nastawione na grupy turystyczne, przykładają wagę zarówno do punktualności i szybkości przyrządzanych potraw, jak i świeżości dań, miłej obsługi kelnerskiej oraz indywidualnych potrzeb gości.

Tradycyjna kuchnia świętokrzyska łączy w sobie głównie tradycje chłopskie, szlacheckie oraz domieszkę kultury żydowskiej. Występujące tutaj gleby pochodzą z grupy mało żyznych i kiepskiej jakości. Do produktów, które można było na nich uprawiać należą głównie ziemniaki, kapusta, średnio wymagające zboża, oraz rośliny strączkowe. Zapracowane gospodynie wiejskie gotowały z tego co miały pod ręką i właśnie to z ich zaradności powstała ta jedyna w swoim rodzaju kuchnia. Oto przykładowe menu składające się z tradycyjnych dań kuchni świętokrzyskiej:

Śniadanie

Opcja I:

Stół szwedzki: pieczywo, sery, wędliny, dżemy, płatki śniadaniowe, płatki owsiane, mleko, jajecznica, parówki, warzywa, owoce, kawa, herbata, sok jabłkowy, woda.

Opcja II:

Omlet z papryką, cebulą, cukinią, kukurydzą i pieczarkami, podawany ze świeżym pieczywem, kawa. herbata, sok jabłkowy, woda.

Obiad

Zestaw I

Zupa: Żur chłopski z kapustą

Drugie danie: Papryka nadziewana kaszą gryczaną z sosem pomidorowym

Deser: Sernik z jabłkami

Napoje: Woda lub sok, kawa lub herbata

Zestaw II

Zupa: Zupa grzybowa z kaszą jęczmienną

Drugie danie: Gęś pieczona z jabłkami i suszem

Deser: Piernik z marchwi

Napoje: Woda lub sok, wino białe lub czerwone

Obiadokolacja

Zestaw I:

Przystawka: Barszcz czerwony z grzybami

Danie ciepłe: Kugiel z Czermna - placek z ziemniaków, cebuli, wędzonych żeberek i jajek.

Napoje: Woda lub sok, kawa lub herbata

Zestaw II:

Danie ciepłe: Michałowe łazanki z kapustą kiszoną, boczkiem i słoniną

Deser: Szczodroki - placuszki z ciasta drożdżowego, często podawane z nadzieniem.

Napoje: Woda lub sok, kawa lub herbata

Zestaw na wynos

Zestaw I: Diabelskie kołacze(drożdżówki wypełnione masą serową i pokryte kruszonką), banan, baton musli, chipsy jabłkowe, jogurt pitny, woda lub sok

Zestaw II: Croissant z szynką parmeńską, serem, pomidorami i rukolą, jabłko, baton czekoladowy, jogurt owocowy, woda lub sok